Foodprint

Het leven van een varkensboerin: deel 13

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Berengeur

Er is een discussie rondom nut en noodzaak van het castreren van de beren. Varkenshouders castreren de varkens al sinds jaar en dag. Dat deden we onverdoofd. Sinds dit jaar hebben we een apparaat om de varkens te kunnen verdoven. Dat castreren doen we om berengeur aan het vlees te voorkomen. Berengeur is een nare stinkende geur aan het vlees. Dat is soms het geval bij vlees van beren.

Het leven van een varkensboerin: deel 12

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

De biogasinstallatie

Op ons bedrijf hebben we ook een biogasinstallatie. Deze installatie hebben we in november 2006 in gebruik genomen. Op het plaatje zie je hoe het werkt. Via de biogasinstallatie wekken we onze eigen energie op. In de varkensstallen is energie nodig. De biggen moeten warm kunnen liggen en de ventilatoren moeten voor een lekker klimaat in de stallen zorgen. Dat kan met behulp van een biogasinstallatie.

Door mest, stro of andere plantaardige producten te laten vergisten, ontstaat er biogas. Het is een geheel natuurlijk proces. De mest en de andere producten zitten in een luchtdicht afgesloten silo. Deze massa zit ongeveer 30 tot 40 dagen in de silo en begint vanzelf te gisten. Je kunt het zien als je in de silo kijkt. Je ziet dan belletjes op de mest. Van het gas wat er zo komt, maakt een WKK (een warmte kracht koppeling) elektriciteit.

Het leven van een varkensboerin: deel 11

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Bezoek

Op  12 en 13 september was het weekeinde van het varken. In Nederland hebben we ruim tien zichtstallen waar je vrij in en uit kunt lopen en varkens op een moderne varkensboerderij kunt zien. Zie: www.stapindestal.nl

Ik kreeg zaterdag bezoek van een groep auteurs van de uitgever Wolters Noordhoff. Als ik gasten op ons bedrijf ontvang, wil ik toch dat alles er netjes uitziet. Dus we hebben allemaal extra druk gepoetst deze week. Nog eens even de vensterbanken, ramen en gangen goed gesopt.

De bezoekers zijn schrijvers van studieboeken voor het voortgezet onderwijs. Zij schrijven over de agrarische sector: maatschappijleer, biologie en aardrijkskunde. Vanuit LTO hebben we een aantal studieboeken bekeken en geconstateerd dat het beeld van de auteurs over de varkens- en pluimveehouderij wel wat bijgespijkerd kan worden. Daarom hebben we verschillende uitgevers aangeschreven. Wolters Noordhoff was enthousiast en besloot hun jaarlijkse uitje naar ons bedrijf te doen. Natuurlijk hebben we ze die mogelijkheid gegeven. Zaterdag was het zover. Het was een drukke dag. We hebben het hele bedrijf laten zien. 

Het leven van een varkensboerin: deel 10

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Weer inspecties

De oogst is klaar.  Alle tarwe is van het land en zit in de silo. Gelukkig maar. Het is toch altijd weer spannend. De oogst is overvloedig. De prijs is helaas laag. We zijn alweer aan het ploegen. Een mooi werkje voor opa Jur. Voor ons is dat makkelijk. Wij kunnen dan gewoon doorwerken in de varkensstal. 

Opa Jur is aan het ploegen

Het varkentje 2478 is groeit maar door. Ze is ruim 30 kilo. Ze is inmiddels verhuisd naar een groter hok. Hier blijft ze tot ze ongeveer 7 maanden oud is. Ik hoop dat ze geschikt is om verkocht te worden naar een andere varkenshouder. Ze is geschikt om verder als fokvarken verder te gaan met haar leven als haar spenen mooi gaaf zijn. Ik weet nu al dat ze 15 mooie spenen heeft. Dat is om de biggetjes melk te geven. Ook kijken we naar haar benen. Die moeten mooi sterk zijn en zonder knobbels. Verder moet ze gewoon gezond zijn. Ook meten we haar gewicht en meten we het spek. Als ze 7 maanden oud is dan volgt de laatste keuring. Afwachten of dat lukt. Meestal wel.

Het leven van een varkensboerin: deel 9

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Controle van de AID

Vorige week dacht ik dat het biggetje 2478 deze week al wel naar een ander hok zou gaan. Dat is nog niet gebeurd. Er moet eerst nog wat ruimte komen, zodat ze kan verhuizen. 

De oogst is nog niet klaar. Nog ongeveer twee of drie dagen. Dan is de tarwe binnen en het stro geperst. Ik hoop dat het net voor de regen van donderdag binnen is. Meestal kijken we een aantal keren per dag naar het weerbericht. Gaat het regenen? Of hebben we geluk?

Deze twee zwangere zeugen praten nog even na met zijn tweeën. Het gele flapje in het oor is het verplichte oornummer, waar de AID ook op controleert.

Zondagmorgen op tijd uit bed om de varkens te verzorgen. Daarna gingen we naar het land om de oogst verder te doen. Maar we hadden een pechzondag. Eerst was de combine kapot. Het onderdeel wat kapot was, lag niet in het magazijn in de buurt. Het lag 250 km verderop. Dus komt het maandagmorgen om 7 uur per koerier. Dus konden we niet maaidorsen. Met de stropers waren we net aan de slag en toen hadden we ook daarmee pech. Ik zag wat laat, dat er een probleem was. En dus… een hele lange sleep van touw over het land. Een heel karwei om dat op te ruimen. Ik moest snel in de auto naar Gorredijk om het nieuwe onderdeel voor de pers op te halen. Al met al zo’n  dikke drie uur niets gedaan. Een pechdag.

Het leven van een varkensboerin: deel 8

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Oogsten

Het is druk op onze boerderij. Het is mooi weer. De tarwe is klaar en dus moeten we onze tarwe oogsten. Iedereen van ons gezin helpt mee.  We beginnen om half acht in de ochtend en werken als we combinen tot in de avond door. Als er gewerkt kan worden, moet je er bij zijn. Woensdagavond hebben we tot twee uur in de nacht doorgewerkt. Toen was ik echt moe. De kwaliteit van de tarwe kan achteruit gaan als het rijp is en niet op tijd geoogst wordt. Voor onze varkens is het van belang dat de kwaliteit van de tarwe top is.

 

De combine (maaidorser) lost de tarwe in de kipper. De kipper brengt de tarwe naar onze opslagsilo.

Opa Jur stapt op de combine als Hiltjo even moet eten of koffiedrinken. Dat is handig. Zo gaat er geen tijd verloren en kan de machine doordraaien. Ongeveer een dag na het combinen wordt het stro opgeperst met een grootpakpers. Ook dat doen we zelf. Detmer perst het stro. Menno laadt de pakken op de wagen en zet ze in de schuur. Genoeg stro voor onze zwangere zeugen het komend jaar.

Het leven van een varkensboerin: deel 7

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Zijn de varkens zwanger?

Ons biggetje 2478 groeit ondertussen goed door. Zie hier een foto van haar en haar zusjes. Ze is hier ruim twee weken oud. Ze krijgt al wat melkkorreltjes om te wennen aan vast voedsel. Natuurlijk kan ze ook melk drinken bij haar moeder-zeug.

Biggetje 2478 op de leeftijd van ruim twee weken

Op maandag en dinsdag insemineren we de meeste zeugen. De zeugen worden niet op een natuurlijke manier door de beer (mannelijk varken) gedekt. We hebben wel twee beren. Deze beren zijn gesteriliseerd. Zij dienen ervoor om te kijken of de zeugen zin hebben in sex. Wij noemen dat zoekberen.

Het sperma waar de zeugen mee geïnsemineerd worden komt van een station voor kunstmatige inseminatie (KI station). De beren die hier wonen dekken op een kunstzeug. Het sperma wordt opgevangen. Dat sperma wordt verdund zodat je met één sprong van de beer wel 20 zeugen kunt insemineren.

Het leven van een varkensboerin: deel 6

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Zweedse les

Naast varkensboerin ben ik ook voorzitter van de LTO vakgroep Varkenshouderij. Dat betekent dat ik geregeld moet vergaderen en overleggen om op te komen voor de belangen van mijn leden-varkenshouders. Dan kan ik niet thuis zijn om te werken. Zo ben ik pas  naar Zweden geweest voor een studiereis. Ik wilde weten hoe het met de Zweedse varkenshouderij gaat. De welzijnstandaarden voor varkens zijn hoog in Zweden. Ik wilde van mijn Zweedse collega’s horen of en hoe zij hun vlees tegen een hogere prijs kunnen verkopen. Extra welzijn voor de dieren kost de boer immers geld. De Zweedse varkenshouders kunnen maar voor 70 % hun landgenoten van varkensvlees voorzien.

Ik was erg teleurgesteld om te horen dat de prijzen die de Zweedse varkenshouders krijgen voor hun varkens nog lager ligt dan de prijs die wij in Nederland krijgen! Sterker nog er komen steeds minder Zweedse varkenshouders en minder varkens in Zweden. Meer waar voor minder geld. Hoe kan dat nu? Juist het dierenwelzijn is extra goed geregeld en toch minder varkens? Niet eens genoeg om alle Zweden te voeden?

Varkensvlees in een Zweedse supermarkt

Het leven van een varkensboerin: deel 5

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Op zondag doen Menno en ik de varkens met zijn beiden. Varkens voeren gaat helemaal automatisch. Daar hebben we dus geen werk aan. Alleen de kleine biggetjes die nog bij de moeder zijn, worden met de hand gevoerd. Zij krijgen een schep voer in een klein laag bakje. Het zijn melkkorreltjes. Zo kunnen de biggetjes wennen aan vast voer. Hieronder zie je een foto. De foto is een beetje donker. Ik kan beter varkens verzorgen dan foto’s maken. 

Hier zie je biggetjes die ongeveer drie weken oud zijn bij het bakje met melkkorreltjes. Als er nieuw voer komt rennen ze er meestal direct naar toe en gaan ze eten.

Verder controleren we de varkens. We kijken of ze gezond zijn. Dat is bijna altijd het geval. Ook kijken we of ze genoeg voer hebben en of alles in de stallen in orde is.

Verder kijkt Menno op zondag in de stal waar de zeugen staan waarvan de woensdag ervoor de biggen zijn weggegaan. Dat noemen we spenen.  Deze zeugen hebben dan meestal op maandag weer zin in sex. We noemen dat berig zijn. Op zondag laat Menno de beer (mannetjes varken) al vast bij de zeugen langslopen. Dat stimuleert de berigheid. Deze week zijn er twaalf zeugen gespeend. Van deze twaalf willen er al tien zeugen graag sex met de beer. In vaktermen ze willen staan voor de beer. Als een zeug berig is, kun je er op gaan zitten en staan ze stil voor de beer.

Het leven van een varkensboerin, deel 4

Annechien ten Have-Mellema is voorzitter LTO vakgroep Varkenshouderij en tevens eigenaar van een varkensboerderij in Beerta. Speciaal voor Foodprint schrijft ze op dit blog en gunt ons zo een blik in het leven van een moderne Nederlandse varkensboerin.

Het is zondag

Het is zondag. We zijn met elkaar naar het land gewandeld. Even kijken hoe het met de bieten is. Groeien ze goed? Zijn er geen ziektes. De vader van Menno is ook mee.

Wandelen door het perceel met suikerbieten

Ook de tarwe hebben we goed bekeken. Zit de aar er al in? Op het moment dat u dit leest, zal de aar al wel in de plant zitten. Dan heeft de tarwe een hele andere kleur. Ik vind de tarwevelden die net in de aar staan heel mooi. In de streek waar ik woon: het Oldambt zijn nog uitgestrekte tarwevelden. Ik geniet daar  van.